De Commissie Klemtonen

De Bie: Doctor Galesloot, welkom
Dr. Galesloot: het is welKOM, hoor! WelKOM. Het accent ligt op KOM hè
De Bie: Ja
Dr. Galesloot: Maar ga door
De Bie: Eh, doctor Galesloot u bent voorzitter
Dr. Galesloot: (voorZITter)
De Bie: van de nieuw benoemde commissie klemtonen
Dr. Galesloot: Nou, wacht wacht wacht wacht. Dan MOET ik dat ook even rechtZETten. Eh, mijn naam SPREEKT u dus uit als GaLEEsloot, hoor!
De Bie: Oh, pardon
Dr. Galesloot: Niet Galesloot, maar GaLEEsloot
De Bie: Oh, dus eh Galesloot is verkeerd...
Dr. Galesloot: Nou nou, nou nou nee niet VERkeerd, ik zou haast zeggen inteGENdeel, want Galesloot komt veelVULdiger voor dan GaLEEsloot, maar dat is dan de Twentse tak hè. De Galesloten zijn dat en wij zijn de GaLEEsloten en GaLEEsloot stamt uit het vroeg-SakSISCH. Is heel BEgrijpelijk oveRIEgens dat u die fout maakt, hoor.
De Bie: Goed eh dokter GaLEEsloot
Dr. Galesloot: Til ik ook niet zo zwaar aan. Kijk, ik noem dat altijd onze weiMARtak hè, die verspringing van ACcent in Galesloot. Dus Galesloot... Dus GaLEEsloot wordt dat he.
De Bie: Dat accent... ja
Dr. Galesloot: ACcent is het hoor!
De Bie: of de klemTOON, zoals wij vroeger op school bij wijze van grapje vaak zeiden...hè, hij legt de klemTOON verkeerd... u herinnert zich dat grapje...
Dr. Galesloot: Ja, dat is inDERdaad een bron van veel misVERstanden geweest. Ik wil HIERbij wel even NAdrukkelijk aanTEkenen dat ik PERsoonlijk nooit aan deze flauWIteit heb meegedaan. 't Is namelijk onZIN.
De Bie: eh onZIN
Dr. Galesloot: Aperte onZIN is het. De klemtoon van klemtoon is natuurlijk klemtoon, en niet klemTOON. Het is immers de toon die de klem krijgt. Wat wordt de toon, de toon wordt be-klemd. Dat is een aardig eZELSbrugGETje in dit verband. Het is een bijzonDER zouteLOOS grapje om dan van klemTOON te spreken en dat is nu juist het TRAAgische. Wij weten allemaal waar de klemtoon in klemtoon hoort te liggen, maar van ontelBAre neDERlandse woorden, heeft men EENvoudig geen Idee.
De Bie: Ja. Heeft u enig eh Idee hoe dat komt?
Dr. Galesloot: Idee, heel goed. JazeKER hebben we dat. Kijk, het PRObleem met ons NeDERrlands is dat wij een zoGEEnaamd vrij ACcent kennen. Dat valt nu eens op een 1e letterGREEP, BIJvoorBEELD in koninkrijk en dan weer op de laatste letterGREEP, BIJvoorBEELD in ... eh
De Bie: Eh, zoals in koningin
Dr. Galesloot: Dat is een UITstekend voorBEELD. Koninkrijk, koningin. En daarnaast kennen wij nog het ACcent op een binnenletterGREEP, BIJvoorBEELD in eh... ja als je die voorBEELDen zoekt dan...
De Bie: ehhh paardedeken, paardedeken...
Dr. Galesloot: Nou dat is niet zo'n GEElukkig voorbeeld. Nee, ik denk nu maar even aan eh, glaZENwasser hè glaZENwasser, en en en ongeDUrig.
De Bie: Oh het is niet onGEEdurig?
Dr. Galesloot: onGEEdurig? Hoe komt u daar in nou in heMAALSnaam bij. Nee nee, het is ongeDUrig. De ongedurige glaZENwasser, als u het CORrect eh wilt zeggen.
De Bie: Juist, ja..
Dr. Galesloot: Maar dat zeg ik, dat is het PRObleem in het NeDERlands, dat het ACcent geen delimiTAtieve functie heeft, moNO- en poLYtolie lopen hier al eeuWEN op een hoogst VERwarrende wijze door ELkander, en en...
De Bie: Juist, en daar wil de commissie klemtonen wat meer orde in aanbrengen
Dr. Galesloot: OrDEEing inDERdaad ja ja.
De Bie: OrDEEning...
Dr. Galesloot: Wij zijn bijzonDER verheugd dat in deze tijd van bezuiNIEgingen het miNISterie van wVc toch een BEEdrag BEEschikbaar heeft willen STELlen om dit deFInitieve onDERzoek naar de oorspronKEElijke ACcenten ehhh
De Bie: MoGEElijk te maken.
Dr. Galesloot: MOgelijk te maken is het, hoor.
De Bie: Oh pardon... mogelijk te maken...
Dr. Galesloot: PREEcies... PREEcies
De Bie: En aanstaande zaterdag belegt de commissie klemtonen een landelijk congres
Dr. Galesloot: Dat is lanDEELijk ja.
De Bie: Een lanDEElijk congres.
Dr. Galesloot: Wij VERwachten honDERDvijftig neerlandDIci.
De Bie: Ja. En zijn ehhh parTIculieren daarnaast ook welkom?
Dr. Galesloot: parTIculieren zeker... er is inDERdaad een beperkt aanTAL plaatsen voor BEElangstellenden, jaja, ja
De Bie: En waar wordt het congres gehouden?
Dr. Galesloot: In DeVENter is dat. In oVERijssel.
De Bie: O, in DEventer dus
Dr. Galesloot: Nou ja... eh dat is dus niet correct hè...
De Bie: Ik vertaal het nog maar even voor al die Nederlanders die nog de oude en dus foute klemtonen gebruiken... in Deventer... DeVENter.
Dr. Galesloot: Het is dus aanSTAANde zaTERdag in zaal de HarMOnie in DeVENter
De Bie: En hoelaat begint het?
Dr. Galesloot: De aanVANG is om HALF drie
De Bie: Fijn. Meneer GaLEEsloot, dank U wel.
Dr. Galesloot: Gaarne GEEdaan.


Terug naar Teksten