De coördinatiecommissie heeft onlangs de TROS getackled omdat deze omroep een programma over Teach In liet samenvallen met een ander pop-programma. Gisteren liet dezelfde coördinatiecommissie echter schromelijk verstek gaan, terwijl er toch ook volstrekt gelijksoortige programma's op beide zenders samenvielen: veelvoudig voetbal op Nederland I en goede VPRO-programma's op Nederland II. Want de meest gelijksoortige programma zijn toch die programma's die je allemaal zien wilt!   Er waren trouwens wel andere overeenkomsten. Terwijl op Nederland I PSV vergeefs probeerde Dinamo uit Kief op de knieën te krijgen, slaagde op Nederland II in "Berichten uit de samenleving" prof. dr. Karel van het Reve erin de Russische vertegenwoordiger van Amnesty International, de heer Roedenko uit Kief aan de telefoon te krijgen. Roedenko werd onlangs gearresteerd en na twee dagen weer vrijgelaten nadat boeken en materiaal, waaronder documenten over acties tegen politieke gevangenen in Iran en Irak, in beslag waren genomen. Hij is nu in staat van beschuldiging gesteld. Roedenko vertelde dat hij in 1966 in Nederland was geweest, hij had er uitstekende herinneringen aan en vroeg ook nog even met wie hij gesproken had. "Van het Reve", zei Van het Reve. "Voornaam Karel". Het zei Roedenko niets, maar nadere bijzonderheden zullen hem straks ongetwijfeld door de KGB worden verteld.   Een mooi ironisch stukje verslaggeving in de "Berichten" betrof daarna de "Rotterdamse vlag", althans de rode vlag die op 1 mei van het stadhuis zal wapperen. De camera toonde ons eerst de heer Goedkoop in het stadhuis, die door de telefoon vroeg: "Is de vlag al klaar?" Hij was klaar en werd gehaald: een bode op de fiets, met de opgevouwen vlag in een plastic zak onder de zelfbinder op zijn bagagedrager! Het was trouwens ook een uitstekende aflevering van "Berichten uit de samenleving", want daarna kregen we nog een reportage over Koka Petalo, de koning der zigeuners, heerser over 7,5 miljoen onderdanen, een koning zonder land en zonder kroon, maar met een prima werkende bandrecorder, waarop hij Han Lammers had vastgelegd.   En nog was het niet gedaan met de gelijksoortige programma's, want terwijl op Nederland 1 PSV verbeten doorvocht voor zijn laatste kans, zagen we op Nederland 2 de international befaamde, 77-jarige geleerde prof. dr. Norbert Elias in het zwembad opduiken uit het water, met zijn grote hoornen bril nog op. Tenminste iemand die niet zou verdwalen in zijn bassin! Aan het eind van het uur dat hem was toegemeten, legde hij ons dat dat we in onze vrije tijd geen ontspanning zoeken, maar spanning van een bepaalde soort, namelijk "plezierige opwinding". Of dat ook geldt voor mensen die een dagje naar het strand gaan verduidelijkte hij niet, maar de begeleidende voetbalbeelden waren wel een goede illustratie van wat hij bedoelde. Voetbal beweegt zich tussen twee onplezierige poten zei hij: een wedstrijd kan bijzonder vervelend zijn, en de gemoederen kunnen zo verhit worden dat er geweld optreedt. De kunst is om de spanning op zo'n niveau te brengen dat ze voldoende is om niet vervelend te zijn en onvoldoende om fysiek geweld op te roepen.   Om heel eerlijk de waarheid te zeggen had ik prof. Elias lief als een een soort stripfiguur, en als een man in wie waarlijk geen cent kwaad steekt, maar ik zou liegen als ik zei dat hij in zijn filosofieën nieuwe wereld voor mij opende. Als bijvoorbeeld Koen Verhoeff gezegd had dat ook ons tijdsbesef sterk bepaald wordt doordat dat we jaar na jaar ouder worden dat we opgejaagd worden door onze horloges, dan zou dat denkelijk niet zijn uitgezonden. En zo ja dan zou ik toch even de wenkbrauwen gefronst hebben als Verhoeff gezegd had dat dit de minst gewelddadige tijd is die er ooit geweest is. Of als hij gezegd had dat de boeren niet opgejaagd werden door hun horloge, maar hun eigen tijd van werken bepaalden.   Want dan had ik Koen toch wel verontrustende cijfers kunnen voorleggen, van straatroverijen via concentratiekampen tot en met vernietigingsoorlogen, en ik zou wat die boeren betreft het horloge hebben ingeruild voor de uiers van de koe. Maar ik sputter natuurlijk niet tegen, want het was niet Koen Verhoeff die het zei maar prof. dr. Norbert Elias uit Londen, die met zijn bril op zwemt, dus daar zult u van mij geen kwaad woord over horen. En hetzelfde geldt voor het Simplisties Verbond: weer een erg leuke uitzending, vent en vorm zijn nu één geworden, het zit geramd.

 

Terug naar Bibliografie