Twee dingen. De VPRO gisteravond op Nederland 1 met Het Gebaar, De Bevrijdende Lach: een tv-bewerking van twee Carré-voorstellingen ten bate van Amnesty International en aan de andere kant bij de NOS de Europa Cup 1-finale direct uit Athene tussen HSV en Juventus. Het zal duidelijk zijn, dat deze voor een belangrijk deel synchroon lopende uitzendingen menigeen voor een moeilijke keuze hebben gesteld. De tv-uitzending van de voetbalwedstrijd gedoogde geen uitstel. Hetzelfde is moeilijk vol te houden ten aanzien van Het Gebaar, dat best een week later gemaakt had kunnen worden.   Waarom programmeert de VPRO bewust op deze wijze? Onnozelheid of arrogantie tegenover het publiek? Ik houd het op het laatste. Het is weliswaar niet helemaal uit te sluiten, dat de VPRO-programmeerders de Europa Cup-finale over het hoofd hebben gezien, maar er is negentig procent kans, dat ze hebben gezegd: "Niets mee te maken. Wij zenden uit en wie naar voetballen wil kijken is toch al verloren voor de goede zaak van de mensenrechten, waarvoor Amnesty International staat". Het is een standpunt, maar het klopt niet.   Aangenomen mag worden dat onder degenen die hebbne gekeken naar Het Gebaar, niet veel mensen schuilgingen die tegen de doelstellingen zijn van Amnesty International. De tv-voorstelling was dus gericht op een reeds overtuigde groep. Maar het staat natuurlijk vast, dat er onder een miljoenenpubliek dat voetbal prefereerde, velen zitten die zeer wel te overtuigen zijn, maar nu in feite de kans niet kregen. De VPRO koos dus voor een preek voor eigen parochie, een elitair onderonsje. Jammer.   Gelukkig liep de zaak met Het Gebaar aanzienlijk uit de hand. De aanvankelijk tot elf uur geplande uitzending was opgerekt tot middernacht zodat mensen die met een bezwaard geweten naar voetbal hadden gekeken, toch nog aan hun trekken komen en een rechtvaardiging voor hun spijbelen kregen. Zij liepen na bijna twee uur Athene alsnog tegen een tv-voorstelling op, die lang genoeg was en in sommige opzichten al te lang.   Het lijkt voor de hand te liggen met drie en een half uur televisie te komen naar aanleiding van de twee voorstellingen ten bate van Amnesty International, maar dat is een misverstand. De aaneenschakeling van optredende topartiesten in vele verschillende velden is te veel van het goed. Geen zinnig mens houdt dat bijna drie en een half uur uit.   Er is een uitstekende reden waarom films, concerten, theaterprodukties en voetbalwedstrijden de hebbelijke lengte van anderhalf tot twee uur niet overschrijden. Het staat nu eenmaal proefondervindelijk vast, dat het bijna onmogelijk is mensen langer bij de les te houden. Er zijn enkele uitzonderingen voor liefhebbers, maar die zijn praktisch op de vingers van twee handen te tellen.   Helaas behoorde Het Gebaar niet tot die uitzonderingen. Het is een stuk zelfoverschatting er toch drie en een half uur voor uit te trekken. Dat wil niet zeggen, dat het om een onaanzienlijke gebeurtenis ging. Zeker niet. De buitengewoon vaardige heren Van Kooten, De Bie en De Jonge, die het heft in handen hadden, kwamen zelf met prachtige nummers.   Met televisie-middelen werd de voorstelling ook wat opgelapt naar de huiskamer toe, hetgeen de wat statische overgangen van de theatervoorstellingen wat meer dynamiek gaf. Maar toch, [...] is niet alles iedereen zijn nummer op de planken te zien en horen afdraaien. Daar waren twee mogelijkheden geweest. Een strengere selectie voor toelating tot de televisie en de [...] toegelatenen tot wat korte of lange [..]sen terug te brengen. Dat zou de dynamiek van de voorstelling ten goede zijn gekomen en de twee uur zou toch mooi zijn geweest. Dat was optimale tv geweest ten bate van de kijkers. Het had dus zo mooi kunnen zijn.   Maar minder mooi is natuurlijk niet helemaal weg. Het Gebaar was, wat men in traditionele termen noemt een liefdadigheidsvoorstelling. De tv zit er [...] mee. De kijker kijkt ten behoeve van alle soorten zieken en gehandicapten en de lijdende mensheid in de Derde Wereld naar meestal nogal gladde programma's, waaraan artiesten al dan niet belangeloos meewerken. Het Gebaar past in die categorie met dit verschil dat er geen gelikte of esthetische optredens waren, die ver van het onderwerp af stonden. De inhoud had voor een belangrijk deel betrekking op de politieke gewetensgevangenen, waar Amnesty voor opkomt. Dat siert de artiesten en de initiatiefnemers tot Het Gebaar.   Bron: Leeuwarder Courant

 

Terug naar Bibliografie